TARİHTEKİ COĞRAFYA OKULLARI

      Tarihi-Coğrafî Fin Okulu

    Kurucusu Julius Krohn (1835-1888)dur. Julius Krohn yöntem üzerine çalışmaya başlamış, ancak erken yaşta ölmesiyle yarım kalan çalışmalarını oğlu Kaarle Krohn(1863-1933) tamamlamıştır.Tarihi – Coğrafi Fin Okulu’nun tarihçesi, halkbiliminin Finlandiya başta olmak üzere İskandinav ülkelerindeki geçmişi ve gelişme çizgisiyle yakından ilişkilidir. Farklı amaçlarla da başlamış olsa, İskandinavya’ da, materyal derleme anlamında, halkbilimi faaliyetlerinin uzun bir geçmişi vardır. İsveç Kralı’ nın emriyle 1632’ de papazlara bugün folklor olarak adlandırılan malzemeyi toplamaları için emir verilmesiyle başlar ve 1830’ larda sonra Herder ve Grimm Kardeşlerin çalışmalarının etkisiyle daha istikrarlı bir yapıya kavuşur ve halkbilimi çalışmalarına dönüşür. Bu anlamda, çağdaş İsveç halkbilimi çalışmalarının başlatıcısı olan Cavallius gerek derlediği malzeme gerekse yaptığı yayınlarla diğer İskandinav ülkelerindeki örnekleri takip eder. Sydow da yayınladığı makaleleriyle hala halkbilimi kuramları tarihinde etkin ve son derece önemli bir yere sahiptir.

Irak Coğrafya Okulu

Coğrafya üzerinde ilk defa sistematik olarak yazı yazanlar 9. yy. ın ortalarında Irak’ta görüldü. Bu okulun en önemli coğrafyacıları arasında İbn Hurdadbih,Mesudi ve İbnü’l Fakih bulunmaktadır. Bilinen dünyayı ilk tarif eden coğrafyacı İbn Hurdadbih’tir. (ö.972). Bundan dolayı kendisine “ İslam coğrafyasının babası” ünvanı verilmiştir. İranlı olan İbn Hurdadbih , Cibal bölgesinde posta işlerinde çalışan bir devlet memuru idi. Yazarın Batlamyus’un Geographiasının Arapça bir tercümesi vardı ancak bu eserlerin hiç biri günümüze ulaşmamıştır. Coğrafya konusunda en önemli çalışması olan Kitabü’l Mesalik ve’l-memalik günümüze kadar ulaşmıştır. Bu eser daha sonraki dönemlerde tasviri coğrafya üzerinde çalışan birçok coğrafyacıya kaynak teşkil etmiştir. Coğrafya konusunda en orijinal eser yazanlardan biri de Mes’udi’dir(ö.956). Birçok eser kaleme alan Mes’udi seçkin bir tarihçi olmasının yanında Ortaçağ Müslüman seyyahlarının en büyüklerinden biri idi. Eserlerinden olan Mürücü’z-zeheb ile et-tenbih günümüze kadar ulaşmamıştır. Mes’udi, Güney yarım kürenin tamamen bilinmeyen bir kara parçası ile kaplı olduğu yolundaki bilgi hakkında şüphelerini ifade eden ilk Müslüman coğrafyacıdır. 9. yy. da coğrafyaya olan ilgi oldukça genişledi. Bu ilgi sadece hükümet memurları, tarihçiler ve seyyahlarla sınırlı kalmadı, edebiyatçılar da coğrafyayla ilgilenmeye başladılar.

Belh Coğrafya Okulu

Irak İslam coğrafya okulu çalışmalarını genel ve tasviri coğrafya konularına ayırırken 10. yy. ın ilk yarısında Horasan’da bugün Belh İslam Okulu diye adlandırılan yeni bir coğrafya mektebi ortaya çıktı. Bu mektebin yazarları, Müslüman olmayan ülkeleri dışarıda bırakarak çalışmalarını geniş ve ayrıntılı bir şekilde İslam ülkelerinin coğrafyası üzerinde yoğunlaştırdılar. Bu durum, eski eğilimlerden ayrılma ve bölgesel coğrafyaya doğru bir adım atma sayıldı. Okulun kurucusu El-Belhi’dir(ö.934). Belhi gençliğinde Bağdat’a filozof Kındi’nin öğrencisiydi. Orta Asya’ya döndükten sonra eserini yazdı; ömrünün son dönemlerinde de İslam ülkelerinin çeşitli yerlerinin bölgesel haritalarını çizdi. 

Daha fazla bilgi isterseniz aşağıya adresi bırakıyorum.⇣⇣⇣⇣⇣⇣⇣⇣


UNUTULMUŞ BİR COĞRAFYA EKOLÜ-BELH COĞRAFYA OKULU